Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir
Onur Bayram
e-posta: YAZARIN TÜM YAZILARI

Benim evdeki hesap, çarşıdaki Esnaf Odası’na uyar mı?

Onur Bayram 3 Eylül 2010 Cuma 03:00:00
  Bir süredir ne yazık ki yine köşeden ve doğal olarak da okuyanlardan uzak kaldık. Yerel gazeteleri takip edenler hatırlar bir süre önce, yapımı için yıkım çalışmalarının başlanan Kent Meydanı’na bir Yeraltı Çarşısı yapılması düşüncesi ortaya çıkmıştı. Muhabir arkadaşlar bu konuyla ilgili yetkili ve ilgili kişilerden beyanat aldıkça, Yeraltı Çarşı’sı ile ilgili fikirlerimi ben de paylaşmak istiyordum. Ancak konuyla ilgili araştırmaları tamamlayamadığım için yarım yamalak bilgileri ortaya salmak istemedim.
Geceleri özellikle iftardan sonra dışarıya çıkanlar Ramazan’da Afyonkarahisar ’ın değişimini fark etmişlerdir. Bence Afyonkarahisar’ın en güzel olduğu dönem her zaman Ramazan Ayı oluyor. İnsanlar sokakta yürüyüşe çıkıyor, dolaşıyor ve elbette bol bol alışveriş yapıyor. Hatırlarsanız teğet geçtiği iddia edilen krizin en hararetli döneminde ‘alın verin ekonomiye can verin’ diye bir kampanya vardı. İlimizde de Ramazan Ayı’yla birlikte tam da bu kampanyaya uygun bir hayat başladı. İftar sonrası ailesini yanına alan Afyonkarahisarlı, belediyenin eski bina önündeki şenliklerine uğru-yor. Yeşilyol’da Bankalar Caddesi’nde iftar sonrasının ağırlığını üzerinden atıyor. Bu gezintiler esnasında marketten soda, mısırcıdan mısır alıyor, ilimiz ekonomisine can veriyor. Ramazanla birlikte şunu gördüm ki insanlar aslında bu şehirde anti-sosyal değiller. İnsanların sosyal olmasını engelleyen biraz da esnaf. Esnaf Ramazan Ayı dışında akşam ezanıyla birlikte dükkanlarını kapatınca insanlar da her yerin kapalı olduğu hayalet bir şehirde dışarı çıkmak istemiyor. Oysa ki dükkanlar bu kadar erken kapanmasa, Ramazan’da olduğu gibi diğer aylarda da geceleri sokaklarda insanlar görmek mümkün olur. Bu da hem şehre sosyal bir hava hem de kent ekonomisi için bir canlanma oluşturur diye düşünüyorum.
İlk kez Kent Meydanı’na yer altı çarşısı fikri kimden çıktı bilmiyorum. Bu konuda emin olmadığımdan iddialı da değilim. Ancak 4 Şubat 2010 tarihine o günlerde İstanbul’da bulunuyor olmamdan dolayı ‘Afyon Valiliği’nden Bakırköy olur mu?’ diye yazmış ve Kent Meydanı’nın altına bir yer altı çarşısının yapılmasının uygun olacağını savunmuştum. İlerleyen günlerde bu konu konuşulup, muhabir arkadaşlar ilgililerden görüş almaya başladıkça konuyu da ilgiyle takip etmeyi sürdürdüm. Kısa bir süre önce de Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifi ve Madeni Sanatkarlar Odası Başkanımız Emin Birliktir, bu çarşıların maliyeti karşılamadığı ile ilgili bir açıklama yapmıştı. Bu açıklama üzerine uzun süre benzer projeleri araştırdım. Araştırma yaparken bir taraftan da acaba şehrimizin diğer esnafı bu bölgeye yapılacak bir çarşının işlerini düşüreceğinden mi endişeleni-yor diye esnafın nabzını tutmaya çalıştım. Sohbet ettiğim esnafın büyük kısmı belirli bir bölgeye açılacak dükkan ve işyerlerinin, alışveriş yapacak insan potansiyelini arttıracağından kendi işyerinin de artacağına inanıyor. Örnek vermek gerekirse Gazlıgöl Caddesi’ndeki esnaflar bir yer altı çarşısı yapılması durumunda Gazlıgöl Caddesi’ne de bir çıkış verilmesini istiyorlar. Eğer ki Başkan Birliktir’in çekincesi mevcut esnafın iş yapamayacağıysa, esnaf rekabetten değil satış yapacak müşteri bulamamaktan yakınıyor.
Esnafın yer altı çarşısına bakışını öğrendikten sonra maliyetle ilgili hesapları ve benzer projeleri araştırmayı sürdürürken, karşıma Gakkoş’lar Diyarı ilimiz Elazığ çıktı. İklim olarak ilimiz kadar sert şartlara sahip Elazığ’da PTT Meydanı olarak bilinen alana belediye Yer Altı Çarşı ve Otopark, Kent Meydanı Projesi hazırlamış. Hatta öğrendiğim kadarıyla bu projenin de çalışmaları başlamış. Ben projenin bir özetini Elazığ’dan aldım. Projeyi Başkan Süleyman Selmanoğlu, “Postane binası üst kısmında bulunan alanda, 1. bodrum katta Yeraltı Çarşısı, 2. ve 3. bodrum katları ise 180 araçlık Kapalı Otopark olarak inşa edilecektir. İlimizin yıllardan beri tek meydanı olarak bilinen PTT Meydanı yeni yüzüyle; Yeni Cami, Öğretmenevi Önü, Şehit İlhanlar Meydanı ile birlikte yapılıp halkımızın hizmetine sunulacaktır. Ayrıca ilimizdeki ilk Yeraltı Çarşısı burada yapılacaktır.” olarak tanıtıyor. Gelelim projenin maliyetine. Elazığ Belediyesi 175 Milyon TL olarak belirlenmiş 2010 bütçesinin 6 Milyon TL’sini bu işe ayırmış. Elazığ Belediyesi, Ptt Meydanı Yeraltı Çarşısı Zemin Altı Otopark ve Meydan Düzenlemesi Projesi’nin 2010 yılı içinde tamamlanacağını belirtirken, projenin maliyetini otopark dahil 6 Milyon yani sıfırlar atılmadan önceki halile 6 Trilyon TL olarak açıklamış. Üstelik bu projede bir de iki katlı otopark mevcut.
İlimizde özellikle çarşı diye tabir ettiğimiz Valilik ve Belediye çevresinde 20 metrekare dükkan hatta hatta 85 metrekare ev kiralarının bile 500 TL civarında olduğu bir kenara not alalım. Ordu Bulvarı’ndan Türk Telekom Binası’na kadar olan alan 150 metre uzunluğunda. Kent Meydanının yapılacağı alanın eni ise yaklaşık 100 metre. Bu durumda Kent Meydanı yaklaşık 15 Bin metrekarelik bir alana yapılacak. Bu alana yapılacak Yer altı Çarşı’na 100’er metrekarelik 50 dükkan yaparsanız 5 bin metrekare yer tutar ki bu iniş çıkış merdivenleri, gezi koridorları ve asansörler için 10 bin metrekare alan kalması anlamına gelir. Belediyenin yapacağı bu 50 dükkanın her birinin sadece aylık 1000 TL kiraya verildiğini düşünelim. Aylık 50 Bin, yıllık 600 Bin TL’lik bir gelir. Bu gelir Elazığ’da yapılacak iki katlı otoparkı da olan Afyonkarahisar’ın Kent Meydanı projesinden daha büyük projenin maliyetinin 10’da 1’i. Kısacası Afyonkarahisar’da Kent Meydanı’nı 6 Milyon TL’ye yapsa bile 10 yıllık kira ile yer altı çarşısını bedavaya getirebilir. İlimizde çarşıdaki benim hayal ettiğim ölçü büyüklüğünde dükkanların bu kadar ucuz kiraya verilmeyeceği gibi Afyonkarahisar’ın Kent Meydanı projesinin de 6 Milyon TL’den daha aşağı bir maliyete mal olacağını da hatırlatmak isterim.
Bu yazıdan sonra şehrimizde başka yer altı çarşılarının aktif olmadığı ve tutulmadığını söyleyenler olacaktır. Öncelikle diğer çarşıların loş ve iş hanlarının içinde olmasının yarattığı sıkıntının yanı sına o iş hanlarındaki mevcut esnafın iş yoğunluğu fazla olmayan terzi, tabelacı gibi esnaf olması bence bu çarşıların hareketliliğini düşürü-yor. Ben geç saatlere kadar açık kalması şartı ile kiralanacak fast food, gençlere ve üniversitelere yönelik mağazalar ile sürekli pazarın oluşturulabileceği bir yer altı çarşısının ilimize hala büyük bir katkı sağlayacağına inanıyorum. Akşam saatlerinden sonra şehir içine sürekli bir hareket katacak bir çarşıdan çıkan müşteriler açık olan diğer esnaftan alışveriş yapacağı gibi gececi kalan minibüs ve otobüsçülerin, birkaç kişi için sefer yapması nedeniyle yaşadıkları mağduriyeti de giderecektir.
Başkan Burhanettin Çoban’a, Kent Meydanı projesine başlarken belediyenin 15 Milyon TL’den vaz geçerek bu projeye başladığını açıklamıştı. Bence akıllıca yapılmış, bir proje ile halen belediye kar elde edebilir. Örneğin bu projede üniversitelilerin istek ve ihtiyaçlarına göre yön verilerek 25 bin potansiyel müşteriye yönelik Denizli’deki Sevgi Yolu, İzmir Bornova’daki Küçük Park tarzı bir yer altı çarşısı inşa edilebilir.
Elazığ’ın projesi özet olarak bende mevcut. Ancak Elazığ Belediye Başkanı ile Belediye Başkanımız Burhanettin Çoban aynı partiden olduğundan sanırım Başkan Çoban projenin tamamına kolayca ulaşacaktır.

YAZARLAR

TÜMÜ

SON HABERLER