ALBERT KAHN MÜZESİ – Kocatepe Gazetesi

Albert Kahn 3 Mart 1860’da Marmroutier, Bas-Rhin’de dünyaya geldi. Albert Kahn ailesinin dört çocuğunun en büyüğüdür. Annesi öldüğünde on yaşındaydı. Onaltı yaşındayken Paris’e gelen Abraham Kahn, ilk ad olarak Albert’i kullanmaya başladı. Mesleki hayatına Monmartre’de konfeksiyon  işiyle başladı. Daha sonra Charles ve Edmond Goudchaux kardeşler bankasına geçti. 1889’dan 1893’e kadar geçen süre içerisinde Güney Afrika’daki altın ve elmas madenlerinden bir servet elde etti.1898’de kendi yatırım bankası olan “Kahn Bank”ı kurdu.
1898 ve 1931 yılları arasında evrensel barışın tesisi için hayatını ve servetini adadı. Bunun için birçok kurum oluşturdu. Bunlardan biriside “Gezegen Arşivleri” idi. Burada renkli fotoğraflar ve siyah beyaz filmlerde insanlık hayatındaki yaşamın özellikleri tanımlanıyor. 1929 Dünya ekonomik buhranında servetine ölümcül bir darbe indiğinde 69 yaşındaydı.1932 yılında Albert Kahn’ın bankası zor duruma düştü. Mülkünün bir kısmı (fotoğraf ve koleksiyonları da dahil olmak üzere Seine Dairesi tarafından satın alındı.13-14 Kasım 1940 gecesi 80 yaşında Paris yakınlarında Boulogne’deki evinde öldü.
Gezegen Arşivleri
“Barış içinde bir dünya için resimler” 1909-1931 yılları arasında Albert Kahn, elli ülkede fotoğraf ve sinema oyunları kampanyalarını finanse etmiştir. (Avrupa ve Asya çoğunluktadır). Bu Gezegenin Arşivleri, Albert Kahn müzesinin koleksiyonlarını oluşturuyor.
Siyah beyaz olmak üzere 4000 stereoskopik plaka, Albert Kahn’ın 1908-1909 yılları arasında dünyadaki yolculuklarını gösterir. Japonya ve Çin özellikle iyi belgelenmiştir. 72.000 otomatik krom plaka ile dünyadaki en büyük koleksiyondur.
“Gezegen Arşivleri” Albert Kahn Müzesi tarafından düşük çözünürlüklü olarak Haziran 2016 tarihinden itibaren dışarıdan erişime açılmıştır. Türkiye’den Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Antakya, Aydın, Bursa, Edirne, İskenderun, İstanbul, İzmir, Turgutlu, Uşak gibi şehirlerimizin de fotoğraflarının bulunduğu arşivlerde yaklaşık 55.000 fotoğrafa erişim vardır.
Koleksiyonda Albert Kahn adına Frédéric Gadmer (1878-1954) ve Camille Sauvageot (1889-1961) tarafından 4 Ocak 1923’te Afyonkarahisar’da çekilen toplam otuz dört adet fotoğraf olup, autochrome tekniği ile renkli olarak çekilmişlerdir. Afyonkarahisar’da çekilen fotoğraflar çekimlerinin yapıldığı dönem itibariyle çok önem arz etmektedirler. Çünkü şehrimizin 26 Ağustos 1922’de başlayan Büyük Taarruz ile Yunan işgalinden kurtarılmasının üzerinden henüz dört aydan biraz fazla bir zaman geçmiştir. Dolayısıyla fotoğraflar Yunan işgalinin sonuçlarını çok net olarak ortaya koymaktadır. Çünkü çekilen fotoğraflarda yanmış yıkılmış ve harabeye dönmüş önemli bina ve tesisler apaçık görülmektedir. Yanmış, yıkılmış ve bombalanmış İzmir İstasyonu ve yakınındaki hastane olarak kullanılan bina, Hamidiye Mahallesi çevresi, İttihat ve Terakki Kulüp Binası, bugünkü Ali Çetinkaya Gar ve çevresindeki eski istasyon binası ile diğer tesisler görülmektedir. Bunların yanında şehrin genel görünümünü, mezarlıkları ve bugünkü demirciler içini gösteren fotoğraflarda vardır.
Bilindiği üzere, Afyonkarahisar Belediyesi tarafından oluşturulmaya çalışılan ve şehrimizin hafızasının kaydedileceği Kent Müzesinin kuruluş çalışmaları devam etmektedir. Şehrin hafızasına dair objeler, sesli ve görüntülü bilgi ve belgeler Kent Müzesine konulmak üzere bağış yoluyla temin edilmeye çalışılmaktadır. Bu kapsamda, Albert Kahn Koleksiyonlarındaki Afyonkarahisar fotoğraflarının, Albert Kahn Müzesine yapılacak kurumsal bir girişimle (Belediye/Kent Müzesi) yüksek çözünürlüklü olarak şehrimize ve dolayısıyla Kent Müzemiz envanterine kazandırılması çok güzel ve önemli bir kazanım olacaktır.