Ağız Şapırdatma Gibi Seslerden Nefret Etme Sebebimiz Neymiş Biliyor Musunuz
Ağız Şapırdatma Gibi Seslerden Nefret Etme Sebebimiz Neymiş Biliyor Musunuz Mizofoni, halk arasında 'ses nefreti' olarak bilinen ve düşündüğümüzden çok daha karmaşık bir rahatsızlıktır. Çevremizdeki bazı sesler bazen o kadar rahatsız edici hale gelir ki, bu seslere karşı verdiğimiz tepkiler çoğu zaman sabrımızı zorlama noktasına gelebilir.
Çiğneme sesleri, kalem tıklatmaları, burun çekme gibi sesler çoğumuzun zaman zaman hoşlanmadığı ve rahatsız olduğu seslerdir. Ancak mizofoni, bu tür rahatsızlıkların çok daha derin ve karmaşık bir şekilde yaşandığı bir durumdur. Mizofonisi olan bireyler, normalde dikkat edilmeyen bazı seslere karşı aşırı bir duyarlılık geliştirebilir. Peki, mizofoni nedir ve hangi durumları içerir?
MİZOFONİ NEDİR?
Mizofoni, belirli seslere karşı aşırı hassasiyet gösterilen bir rahatsızlıktır. Bu terim, Yunanca "ses" anlamına gelen "miso" ve "nefret" anlamına gelen "fon" kelimelerinden türetilmiştir. Mizofonisi olan kişiler için belirli sesler, o kadar rahatsız edici hale gelir ki, bu seslere karşı verdikleri tepki bazen vücutta "kaç ya da savaş" gibi savunma mekanizmalarını tetikler.
MİZOFONİNİN BELİRTİLERİ
Mizofonisi olan kişiler, belirli sesler duyduklarında aşırı bir rahatsızlık hissi yaşayabilirler. Bu seslere karşı hissettikleri öfke, kaygı, gerginlik, tiksinme gibi duygular o kadar şiddetli olabilir ki, o sesleri duyduklarında odayı terk etme, kulaklarını kapama veya bazen o kişiye bağırma gibi tepki verme isteği doğabilir. Bu rahatsızlık o kadar ileri boyutlara ulaşabilir ki, yemek yerken dahi çevremizdeki insanların çiğneme sesleri bile bir kabus halini alabilir. Mizofonisi olan kişiler, sosyal ortamlardan kaçınabilir, restoranlar ve kafeler gibi kalabalık yerlerden uzak durmayı tercih edebilirler.
Mizofoniyi tetikleyen sesler:
• Diş gıcırdatma ve çiğneme sesleri
• Yudumlama, yutkunma ve boğaz temizleme sesleri
• Dudak şapırtma
• Burun çekme
• Kalem tıklatma, yazı yazma
• Kağıt veya kumaş hışırtıları
• Saat sesi, ayakkabı sürtünmesi gibi ince sesler
MİZOFONİYİ NELER TETİKLER?
Mizofoni genellikle genç yaşlarda ortaya çıkar ve şiddetli olduğunda kişinin günlük yaşamını büyük ölçüde etkileyebilir. Mizofonisi olan bireyler, çevrelerindeki belirli seslere karşı fiziksel tepkiler gösterebilirler. Bu tepkiler genellikle öfke, kaygı, gerginlik gibi duygularla birlikte gelir. Bu seslere karşı verilen tepkiler o kadar güçlü olabilir ki, kişi bu durumdan kaçınmak için sosyalleşmekten, restoranlardan veya kafelerden uzak durmaktan başka çare bulamayabilir.
Mizofoninin nedenleri:
• Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
• Anksiyete Bozuklukları
• Tourette Sendromu
• Tinnitus (Kulak çınlaması)
• Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
MİZOFONİYİ YANLIŞ TEŞHİS ETMEK MÜMKÜN MÜ?
Evet, mizofonisi olan birçok kişi yanlış teşhis alabiliyor. Mizofoni, kaygı bozuklukları veya fobilerle karıştırılabilir. Ancak mizofoni, bazı özellikleriyle diğer rahatsızlıklardan ayırt edilebilir. Mizofoninin yaygın olarak görülen belirtileri şunlardır:
• Ergenlik Döneminde Başlar: Mizofoni genellikle 9-12 yaşları arasında ortaya çıkar.
• Kadınlarda Daha Şiddetli: Kadınlar, mizofoni semptomlarını erkeklere göre daha yoğun bir şekilde deneyimler.
• İlk Tetikleyici Aile İlişkileri: Mizofonik tepkiler genellikle bir aile bireyinden gelen seslere karşı başlar.
• Ailevi Geçiş: Mizofoni, bazı ailelerde birden fazla bireyde görülebilir; bu da genetik bir yatkınlık olabileceğine işaret edebilir.
MİZOFONİ İLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?
Mizofoni, çoğu zaman sosyal hayatı ciddi şekilde sınırlayan bir durumdur. Ancak unutmayın ki seslere karşı aşırı tepkiler sadece bir sendromun belirtisi olabilir ve profesyonel bir destekle bu durumun üstesinden gelinebilir. Mizofonisi olan kişiler için terapi, ses terapisi veya ses engelleyici cihazlar gibi tedavi yöntemleri faydalı olabilir. Aile ve arkadaşlar da bu durumu anlamalı ve kişiye destek olmalıdır.
Mizofoni ile başa çıkma yöntemleri:
• Psikolojik destek almak
• Ses terapileri kullanmak
• Sosyal ortamlarda ses engelleyici cihazlar kullanmak
• Rahatsız edici seslerden kaçınmak
• Stres ve kaygı yönetimi için rahatlama teknikleri uygulamak
GÖRSEL TETİKLEYİCİLER DE BULUNUR!
Mizofonisi olan bazı bireyler sadece seslerden değil, görsel uyaranlardan da rahatsız olabilirler. Örneğin, birinin ayak sallaması, saçını karıştırması gibi hareketler de mizofoni semptomlarını tetikleyebilir. Bu görsel rahatsızlıklar da seslere benzer şekilde kişiyi stresli bir duruma sokabilir.
Mizofoni, belirli seslere karşı aşırı duyarlılıkla ilişkili bir rahatsızlıktır ve bu durum, bireylerin günlük yaşamını zorlaştırabilir. Ancak mizofoni tedavi edilebilir bir durumdur ve doğru yöntemlerle semptomlar yönetilebilir. Mizofonisi olan kişiler, profesyonel yardım alarak ve uygun tedavi yöntemlerini kullanarak hayat kalitelerini artırabilirler. Mizofoniyle ilgili farkındalık arttıkça, bu rahatsızlıkla yaşayan bireyler için daha fazla çözüm ve destek sağlanabilir.
