Afyonluların Yunanistan'a Dava Açma Yolu Bu Haberde!

Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in Yunanistan’ı ziyareti sırasında Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, ülkesinin Almanya’dan istediği savaş tazminatını hatırlattı. Yunanistan, İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman Nazileri tarafından işgali sırasında yaşanan kayıpların tazmini ve Almanya’ya götürülen tarihi eserlerin iadesini talep ediyor.  Yunanistan Meclisi, bu doğrultuda 2018 yılında bir raporu kamuoyuyla paylaştı; 2019 yılında da konu hakkındaki önergeyi kabul etti. 

AFYONKARAHİSARLILAR’IN DA HAKKI

Yunanistan’ın bu talebi, akıllara Yunanistan’ın işgal ettiği Türkiye topraklardaki durumu getirdi. Yunan işgalinin en acı anlarını yaşayan Afyonkarahisar da bu önemli noktalardan biri. Her ne kadar savaş tazminatı kavramı, İkinci Dünya Savaşı’nın sonrasında kullansa da insanlık dışı davranışların ve savaş suçlarının başlangıç tarihi bulunmuyor. Afyonkarahisarlıların işgalde gördükleri eziyet, mal kaybı ve insanlık dışı uygulamalar dolayısıyla Yunanistan’a tazminat açması konusuna, uluslararası hukuk alanında ihtisaslaşmış olan Zafer Partisi Afyonkarahisar İl Başkanı Av. Gökhan Katırcı açıklık getirdi. 

“GEREKLİ DELİLLER TOPLANMALI”

www.kocatepegazetesi.com takipçilerine özel açıklamada bulunan Katırcı, “Bireysel savaş tazminatı adına Afyonkarahisarlılar öncelikle savaş döneminde ya kendi adına ya da mirasçısı olduğu şahıs adına savaş hukukuna aykırı olacak eylemler yapıldığını ve bu eylemler neticesinde maddi veya manevi bir zarara uğradığını kanıtlamak adına gerekli delilleri toplamalıdır. Burada delillerin toplanması hususunda devreye devlet arşivleri ve varsa bireylerin kendi arşivleri devreye girmektedir. Bu durumun varlığını kanıtlar nitelikte belgelere veyahut resmi bilgilere ulaşılması durumunda bireylerin savaş tazminatı hakkı için hem ulusal hem de uluslararası hukuk yollarına başvurabilme hakları bulunmaktadır” dedi.

AİHM YOLU GÖZÜKTÜ

Av. Gökhan Katırcı, “Bireyler eğer uluslararası hukuk yollarını kullanacak ise bu durumun en öncelikli ve güncel yargı yeri Avrupa İnsan Hakları Mahkemesidir. Aleyhine başvuru yapılacak devletin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine üye devletlerden olması durumunda bireyler Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yolunu kullanabilmektedir. Afyonkarahisarlıların uğradığı savaş zararlarının tamamının Yunanistan devleti tarafından verilmiş zararlar olduğu göz önüne alındığında bu yol seçilebilmektedir” ifadelerini kullandı.

“DİPLOMATİK HİMAYE” VURGUSU

Zafer Partisi Afyonkarahisar İl Başkanı Av. Gökhan Katırcı, açıklamasına şöyle devam etti:

“Bu nedenle Uluslararası Hukuk ihlâllerine ilişkin bireysel tazminat talepleri devletler tarafından olsun, bireyler tarafından olsun daha sık ulusal yahut uluslararası mahkemelere taşınmaktadır. Kimi Uluslararası Hukuk anlaşmalarında bireylere sorumlu devlete karşı dava yolu ile uluslararası mahkeme veya organları nezdinde doğrudan tazminat talep etme hakkı ve olanağı verilmiştir (örneğin İnsan Hakları Mahkemesi, BM İnsan Hakları Komitesi nezdinde). Bu durum AİHK’nin silahlı çatışmalarda extraterritorial uygulanması çerçevesinde de söz konusu olmaktadır.  Bununla beraber bu durum bireysel tazminat taleplerinin baştan caiz olduğunu veya devletlerin yargı bağışıklığının genel olarak ortadan kalktığını göstermemektedir. Bireysel tazminat talepleri için bir anlaşma dayanağının olmaması halinde prensip olarak mağdurun vatandaşlığını taşıdığı devletin diplomatik himayesi üzerinden talep yapılmaktadır. Diplomatik himaye ile sorumlu devlete baskı uygulanmaktadır. Bu baskı sonucu çoğu kez devletler arasında sağlanan uzlaşı ile ulusal yahut uluslararası özel bir vakıf veya komisyon üzerinden mağdurun zararı telâfi edilmektedir. Bununla birlikte bir diğer yol ise ulusal mahkemelerde haksız fiilin karşılığı olarak bireysel savaş tazminatının istenmesidir.”

SÜRECİN SAĞLIKLI İŞLEMESİ İÇİN…

Av. Katırcı, Yunanistan’ın işgalinden zarar görmüş olan Afyonkarahisarlıların AİHM’e başvurabileceklerini belirterek sözlerini şöyle noktaladı:

“Bu durumda ise devletlerin ulusal mahkemelerdeki yargı bağışıklığı hususu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda ise ortada bir haksız fiilin olduğunun kanıtlandığı durumlarda devletlerin yargı bağışıklığı belirli ölçülerde ortadan kalkmaktadır. Fakat bu davalara tazminat talep eden bireyin vatandaşı olduğu ülkede davaya müdahil durumda bulunmaktadır. Bu bilgiler ışığında Kurtuluş Savaşı’nda maddi veya manevi zarar görmüş olan Afyonkarahisarlıların bireysel savaş tazminatı talepleri için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvuru yapması sürecin işlerliği açısından daha sağlıklı olmaktadır.”