'Afyonkarahisar'ın talihi yok' – Kocatepe Gazetesi

Afyonkarahisar’ın önde gelen Araştırmacı ve Yazarlarından Muharrem Bayar, şehirde en kısa sürede Arşiv Dokümantasyon Merkezi kurulması gerektiğini açıkladı. Bayar, bu merkez kurulmadan tarih yazılamayacağını, tarihi olmayan şehirlerin talihi de olmayacağını söyledi ve ekledi: “Afyon’un talihi yok.”

Verdiği eserlerle adından söz ettiren Dr. Muharrem Bayar, Afyonkarahisar’ın Anadolu tarihinin ve kültürünün özeti olduğunu belirterek, “Bir Afyon tarihi yazılmamıştır. Bir ekip kurularak Afyon tarihinin yazılması gerekir. Afyon, Afyon’a sahip çıkmalıdır” dedi.

Emekli Edebiyat Öğretmeni, tarihçi, araştırmacı Dr. Muharrem Bayar, Osmanlıca’yı, Osmanlı Türkçesi’ni bilmeyenin tarih yazamayacağını belirtti. Osmanlıca bilmeden edebiyatın da noksan olacağını ifade eden Bayar, Afyonkarahisar’da tarih ve edebiyat alanında yapılan çalışmalarda bu noksanlığı gördüğünü belirtti.
AFYON’DAKİ DEĞİŞİKLİKLER GÜNCELLENMEDİ
Edebiyat ve tarih kültürünü almadan çok sayıda kişinin çok şeyler yazdığını ama yazılanların yanlış olduğunu dile getiren Muharrem Bayar; “Bu kültürü almadan çok kişiler çok şeyler yazıyorlar. Ama yanlış yazıyorlar. Bu yanlış yazım da Afyon’un tarih ve kültürüne sıkıntı vermektedir. Çünkü yapılan bu çalışmalar ileride kaynak olacaktır. Yanlış olan bir şeyi kaynak vermek tarihe ters düşmek demektir. Burada üniversite şehri olmasına rağmen tarihe dayalı şeyler bana göre bilimsel olmaktan uzaktır. Afyon’da üniversite var, 60 binden fazla öğrencisi var. Değerli bilim adamları var. Ama bugün bir Afyon tarihi yazılmamıştır. Rahmetli Süleyman Gönçer, 1970 yılında verdiği Afyon tarihi isimli eseri ile tanınmıştır. 40 Yılda çok şey değişti, Afyon da değişti. Bugüne kadar kimse bu eseri güncellememiştir. Halen daha Allah rahmet eylesin onun kitabından istifade ediyoruz. Bu bir eksikliktir.” dedi.
“BÜYÜK TAARRUZ YAYINLARI TATMİN ETMİYOR”
Altı cilt Bolvadin tarihini, bir cilt Çay tarihini 3 cilt Sandıklı tarihini yazdığını aktaran Muharrem Bayar, bir cilt İscehisar tarihini, 2 cilt Akşehir tarihini yazdığını ifade etti. Bir ciltlik Emirdağ tarihi çalışmasının çıkmak üzere olduğundan söz eden Bayar; “Bu kadar kitabı tek başıma yazıp, Türk kültürüne sundum. Tarihimize ve kültürümüze başta bilim adamları olmak üzere hak ettiği hassasiyet ve önemi göstermiyoruz. Büyük Taarruz Türkiye Cumhuriyeti’nin sebebidir. Büyük Taarruz olmasaydı Türkiye Cumhuriyeti kurulamazdı. Büyük Taarruz Afyon’da kazanılmış Kocatepe’de uygulanmıştır. Günümüzde Büyük Taarruz’la ilgili yazılan hiçbir kitap tatmin etmemektedir. Bu yanlış bir olaydır. Anadolu’nun Türkleşmesinde en büyük etken Miryakefelon Savaşıdır. Bu savaş da Afyon bölgesinde olmuştur. Bugün bu konuda yapılan çalışmalar hep Isparta’ya götürülmüştür. Bu da bir yanlıştır.” diye konuştu.
“AFYON TARİHİ EKİP
KURULARAK YAZILMALI”
Araştırmacıların Afyonkarahisar ve kültürüne sahip çıkmadıklarını iddia eden Muharrem Bayar, şehrin kültür merkezi olduğunu vurguladı. “Tabiri caiz ise Afyon yolların kesiştiği kültürlerin birleştiği yerdir” diyen Bayar; “Afyon Anadolu tarihinin ve kültürünün özetidir. Bir Afyon tarihi yazılmamıştır. Afyon üzerine çok kitap yazıldı ama bunlar tatmin edememiştir. Bu nedenle bir ekip kurularak Afyon tarihinin yazılması gerekir. Afyon kültürü vatandaşa sunulmalıdır, bu da yapılamamıştır. Bizzat Sayın Vali ve Belediye Başkanına söyledim; Afyon’da Arşiv ve Dokümantasyon Merkezi yoktur. Bu merkezin olmadığı bir yerde tarih yazılamaz. Yerel kültür ortaya çıkarılamaz. Afyon’da en kısa zamanda Arşiv ve Dokümantasyon Merkezi kurulmalıdır. Benim özel kütüphanemde 18 bin sayfa arşiv evrakı vardır. Ben kurulması düşünülen Kent Müzesi’ne bu 18 bin sayfa vesikamı hediye edeceğimi söyledim. Gülüp geçildi, demek ki adamlar anlayamamışlar. O duygu da olmamışlar, acı bir şey. Tekrar ediyorum, Afyon, Afyon’a sahip çıksın.” şeklinde konuştu.
“AFYON’A AFYON
SAHİP ÇIKSIN”
Zengin arşivinde Afyonkarahisar’a ait 18 bin malzemenin içerisinde en ilgincinin Afyon nüfus defterleri olduğunu aktaran Bayar; “ Tematuat defterleri ve şerriye mahkeme defterleri ilginç olanlardır. Bu defterlerde Afyon’da ve çevresinde yaşayan herkesin soy kütükleri vardır. Mesela 1831 tarihli nüfus defteri açıldığında bütün Afyonluyu görebiliriz. 1831 Tarihinde 80 yaşında olan bir insan 1750 doğumludur. Afyon civarında yaşayan herkesin 1700 tarihinden itibaren soy kütüklerini hiçbir karşılık, ücret beklemeden çıkarabiliyoruz. Bugüne kadar 1960 yılından bu tarafa Askerlik Şubelerinde, Adliye de, Milli Eğitim Bakanlığı’nda Osmanlı arşivlerinde çeviri yaptım. Bu çalışmaların hiçbirinden ücret almadım. Arşiv Dokümantasyon Merkezi kurulması önerime yetkililer gülüp geçtiler. Bu merkez kurulmadan tarih yazamayacaklarını söyledim. Tarih belgesiz olmaz. Tarih belge ile mümkündür. Tarihi olmayan şehirlerin talihi de olmaz. Afyon’un talihi yok dediğimde gülüp geçtiler. Şu anda ölsem bütün varlığımı evdeki kitaplarıma sarf ettim. Öldüğümde gömülecek toprağım yok. Bir tek oğullarımla birlikte yaptığım evim var. 18 Bin sayfalık vesikamı kurulacak olan Kent Müzesine hediye etmek istediğimi konu ile ilgili düzenlenen toplantıda ifade ettim. Tekrar ediyorum; Afyon Afyon’a sahip çıksın.” ifadelerini kullandı.
Muharrem Bayar kimdir?
Dr. Muharrem Bayar, 1945 yılında Afyonkarahisar’ın Bolvadin ilçesinde dünyaya geldi. İlkokulda iken Kuran-ı Kerim’i hatm etti. Lise dönemimde özel Arapça ve Farsça dersleri aldı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden 1965 yılında mezun olan Bayar, 45 yıl bir ay Türk Milli Eğitimi’ne hizmet etti. Emekli olduktan sonra tarih alanında doktora yapan Muharrem Bayar, edebiyat ile tarih bilgisini birleştirmeye çalıştı. 1960 yılından itibaren Osmanlıca üzerinde çalışıyor. Bugüne kadar 51 kitap 600’den fazla bilimsel makale ve bin kadar sempozyum ve tebliğ yayınlandı. Bayar, evli ve 3 çocuk babasıdır. Burcu AYDIN’ın haberi