Nöbetçi Eczaneler
9. Fazlullâh Paşa Medresesi
Fazlullâh Paşa tarafından 1528 yılından önceki bir tarihte açıldığı anlaşılan medresenin, şehirdeki yeri tespit edilememiştir. Medrese önünde bir bahçesi mevcuttur. Fazlullâh Paşa tarafından da yine vakfı kurulduğunu düşünmekteyiz. Vakfının zengin bir bütçesi ve geliri olduğu görülmektedir. Bu bağlamdan olarak Eski Yeni Hamam’ın üçte iki hissesi, Cemal Efendi Hamamı’nın yarı hissesi, Küçük Hamam’ın yarı hissesi, Fazlullâh Paşa Medresesi önünde bahçe ve Kadı Hamamı yakınında bir miktar arazisi bulunmakta idi.
Medresenin müderrisleri58:
Yıl Müderrisleri Öğrenci sayısı
1528 Mevlânâ Yahya,(Günlük 14 akçe) ?
1575 Mevlânâ Lütfi ?
1575 Mevlânâ Kemal (Günlük 13 akçe) ?
10. Feyziyye-Karakulak Ömer Efendi Medresesi
Demirci-zâde Ömer Efendi tarafından H. 1295/M. 1878 yılından önce, İmaret/Medli Mahallesi’nde Gedik Ahmet Paşa Medresesi bitişiğinde beş odalı ve bir dershaneli olarak açılmıştır. Medresenin Demirci-zâde Ömer Efendi tarafından vakfı da kurulmuştur59.
Medresenin müderrisleri, öğrenci sayıları şöyledir60:
Yıl Müderrisleri Öğrenci sayısı
H. 1295/M. Müderris Osman Hilmi Efendi
1878’den sonra (1261-1330/1845-1914). ?
H. 1317/M. 1899 Müderris Osman Hilmi Efendi. 81
H. 1318/M. 1900 Müderris Ali Fevzi Efendi. 35
H. 1321/M. 1903 Müderris Osman Hilmi Efendi. 10
1914 Müderris Demirci-zâde
Osman Ef. (Beratsız) 6
1924 Karakulak Osman Efendi
(son hocası) ?
11. Gedik Ahmet Paşa Mektebi ve Medresesi
Osmanlı döneminde XV. Yüzyılda Afyonkarahisar’da açılan medrese, Gedik Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mimarı Ayaz Ağadır61. Şehirde H.879/M.1475 yılından kısa bir süre önce cami, aşhane ve talimhane yapılmış62, kısa bir süre sonra da medrese inşa edilmiştir. Gedik Ahmet Paşa, yaptırdığı külliye ile ilgili vakfiyesinde medresenin, belirtilen tarihte yapıldığından söz etmemektedir. Bu hususla ilgili olarak, vakfın geliri, külliyenin giderlerini karşıladıktan sonra artarsa, bununla bir medrese inşa edilmesi planlanmıştır. Ancak medresenin vakıf geliri ile değil, Gedik Ahmet Paşa’nın ayrıca tahsis ettiği para ile yapıldığı kanaatindeyiz. (Devamı Yarın)
KAYNAK
58 438 Numaralı Muhasebe-i Vilâyet-i Anadolu Defteri (937/1530), I, s. :137, 173; Gökçe, agm, s. 171; Vakıf Eserleri, s. 278-279.
59 Yazıcı, agm, s. 46; SNMU., 1317, s. 1162-1163; Atabek, age., s. 205.
60 SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 486; AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agm, s. 46; Albayrak, age., V, s. 312; Atabek, age., s. 205.
61 Bk. Yusuf İlgar, “Medreseler ve Okullar”, Afyonkarahisar Kütüğü, I, Afyon 2001, s. 373; Vakıf Eserleri, s. 21-23..
62 VGMA., Vakfiye Defteri, nr. 1767, s. 225/58; nr. 595, s. 28/26. Bu birimlerden caminin iç tezyinat işçiliğinin uzun sürmesinden dolayı açılışı ancak üç yıl sonra gerçekleşebilmiştir. “Kul hiye dâru’l-karâr” sözcüğü ebcet hesabıyla caminin açılış yılı H. 882/1477-78 olarak nakil olunmaktadır. (Ömer Fevzi Atabek, Afyon Vilâyeti Tarihçesi, (Haz. Turan Akkoyun), Afyon 1997, s. 171; Gönçer, age., II, s. 198).
