Kayadibi Mahallesi’nden Musa oğlu Nalbant Hacı İbrahim Ağa, vefatından iki sene önce (16 Zilkade 1279/5 Mayıs 1863) yılındaki vasiyetinde ölümünden sonra mallarından 30 bin kuruşun ayrılarak vakfedilmesini isteyerek damadı Ahmet Efendi oğlu Seyyid Mehmet Efendi’yi vasî tayin etmiştir. Mirasçıları mahkemeye başvurarak babalarının bu vasiyetinin getirilmesini sağlamışlardır. Miras olarak bırakılan 30 bin kuruşdan 2 bin kuruşun kabrinin bakım ve onarımıyla defin işlemleri vs. için sarfedilmesini; 2 bin kuruşun %15 hesabıyla işletilerek elde edilen gelirle her Cuma ve İsneyn (Pazartesi) gecelerinde54 Mülk Sûresi’nin okunarak sevâbını Hazret-i Peygamber ve ailesi, ashâbı, evlâdı, zevceleri ruhları ile kendisinin, ebeveyni ve bütün müslümanların ruhlarına hediye edilmesini belirtmiştir. Bu hizmeti hayatta olduğu sürece vasî tayin ettiği kişi olan damadı, onun vefatından sonra da çocukları ile onların çocukları yürüteceklerdir. Söz konusu paranın 6 bin kuruşu, İmâret Camii civârındaki Sert Mahmud Paşa Medresesi bitişiğinde bulunan ve damadı Seyyid Mehmet Efendi’nin müderrislik yaptığı, Yeni Medrese’nin müderrisliğine tahsis edilmiştir. Bu para işletilerek elde edilen gelirini, hayatta oldukça Seyyid Mehmet Efendi ve onun vefatından sonra bu hizmeti yürütebilecek evlatları tasarruf edecektir. İki bin kuruşu ise söz konusu medresede okutulmak üzere, Tefsîr-i Kebîr ve sâir kitapların alınmasında kullanılacaktır. 5 bin kuruşu, Paşa Camii civârında bulunan Müsevvid Sâlih Dehşetî Efendi’nin yeniden yaptırdığı medresenin bakım ve onarımı için sarfolunacaktır. 2 bin kuruşu, Abdi Kadı Çeşmesi Vakfı’na zam olunması için mütevellisine verilecek; bin kuruşu, Kayadibi Mahallesi’nde bulunan Muslihüddin Çeşmesi Vakfı’na zam olunmak için mütevellisine teslim edilecektir. Ayrıca 2 bin kuruşun Şeyh Abdurrahim Mısrî Camii ve bin kuruşun da bu cami önündeki çeşmenin vakıflarına; 3 bin kuruşun, Hark-ı Kebîr Vakfı’na ilave olunmak üzere mütevellisine; bin kuruşun, Uzunçarşı’da bulunan tek katlı hanın önündeki kaldırımın bakım ve onarımına, 2 bin kuruşun, Sincanlı Kazâsı’nda Balmahmud Köyü Köprüsü’nün bakım ve onarımına; bin kuruşun, aynı köyde bulunan ve daha önce vefat eden Eşekçi Osman’ın hanımı Havvâ Hâtun’un yaptırdığı çeşmenin bakım ve onarımına harcanmasını vasiyyet etmiştir. İbrahim Ağa vefat edince, mahkeme tarafından 17 Şevval 1281/15 Mart 1865 tarihinde, vasiyetin yerine getirilmesi hükme bağlanmıştır55.
Medresenin müderrisleri ve öğrenci sayısı şöyledir:56
Yıl Müderrisleri Öğrenci sayısı
1865-1895 arası Salih Dehşeti.
H.1317/1899 Müderris Mustafa Efendi. 30
H.1318/M.1900 Müderris Mustafa Efendi. 22
H.1321/M.1903 Müderris Mustafa Efendi. 83
1914- 3 Ocak 1915 Salih Dehşeti oğlu Ahmet Nebil ve Ömer Efendiler 20
1924 Dehşetî Efsah Efendi. ?
16 Safer 1333/3 Ocak 1915 Dehşetî medresesi Müderrisi Halil İbrahim Efendi oğlu Ömer Efendi,
8. Döğer Medresesi
1914 tarihli sicil kaydında ismi geçmekte olan medrese, köy halkı tarafından yaptırılmıştır. Bu tarihte bâ-berât müderris kadrosu münhal gözükmekte ve öğrencisi bulunmamaktadır57. (Devamı Yarın)
KAYNAK
54 Cuma ve İsneyn gecelerinden kasıt, perşembeyi cumaya ve pazarı pazartesiye bağlayan gecelerdir.
55 AŞS, nr. 590, vr. 38b/153.
56 VGMA, Vakfiye Defteri, nr. 3120, s. 85; AŞS, nr. 648, s. 185/281; nr. 669, belge no:189; SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 486; Yazıcı, agm, s. 47.
57 AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agm, s. 47.