Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir
Yusuf İLGAR
e-posta: YAZARIN TÜM YAZILARI

AFYONKARAHİSAR’DA EĞİTİMİN TARİHİ MEDRESELER -25

Islâh-ı Medâris Nizamnâmesi’nin Eylül 1914 yılında yürürlüğe girmesiyle Afyonkarahisar’da örnek olarak Recep Efendi Medresesi yeni uygulamaya alınmıştır. 1915-16 ders yılında, beş senelik medrese-i tâliye olarak eğitime başlanmıştır. Bu uygulama ile Anadolu’da ilk açılan 14 medresede diğer medreselerinden ayrı bir ders programı uygulanmıştır. Afyon’da uygulanan Islâh-ı Medâris merkezi olarak ders yapılan Recep Efendi Medresesi’nde ilk yılda öğrenci sayısı 40, ikinci yılda 62, üçüncü yılda 52’dir194.
Müderris İsmail Şükrü (Çelikalay), Recep Efendi Medresesi’ne R. Kanun-ı evvel 1327/M. 1911’de müderris olarak atanmıştır. 1 Mart 1912’de medreselerin ıslahı için kurulan komisyonda görevlendirilmiştir. R. Mart 1330/M. 1914’de İslâh-ı Medâris diye anılan medreseye Müdür olmuş, Teşrinievvel 1330’da bu medresenin İnşâ ve Kitâbet Muallimliğine tayin edilmiştir195.
Ömer Fevzi Atabek, Recep Efendi Medresesi’nin son durumu hakkında şu bilgileri verir: Garipler Mezarı’nın196 arkasında olan medrese, 2 dershane, 18 oda ve 1 kütüphaneden ibarettir. Yunanlılar, 1922 yılında Afyon’dan giderken Medreseyi yakmışlardır. Kütüphanesi medrese ortasında ve kâgirdir. Kütüphanedeki kitapları 1904’te Gedik Ahmet Paşa Kütüphanesine nakledilmiştir197.
Medresenin müderrisleri ve öğrenci sayısı şöyledir:198
Yıl Müderrisleri Öğ. say
H.1317/1899 Müderris Eyüb Efendi 7
H.1318/M.1900 Müderris Eyüb Efendi 32
H.1321/M.1903 Müderris Eyüb Sabri Efendi 30
1911-1914 Müderris İsmail
Şükrü Çelikalay –
1914 Nakîbü’l-Eşrâf Ömer ve
Musâ Hoca-zâde Ahmet –
1915 ? 40
1916 ? 62
1917 ? 52
35. Salar Köyü Medresesi
Salar Köyü Medresesi’nin ne zaman açıldığı tespit edilemiştir. 1914 tarihli mahkeme sicil kaydında köy halkı tarafından yaptırıldığı kayıtlıdır. Belirtilen tarihte müderris kadrosu ve öğrencisi bulunmamaktadır199.
36. Salih Efendi /İsçeli-zâde Medresesi
Medrese, Afyonkarahisar’da Medli Mahallesi’nde200 1899 yılından önceki bir tarihte, İsceli-zâde diye anılan Salih Efendi tarafından açılmıştır201. Yeri Cevizli Çeşme’den Hıdırlığa doğru çıkarken, Gedik Ahmet Paşa Medresesi’nin bitiminin karşısındaki sol köşede idi. Medrese, maarif salnamelerinde Salih Efendi Medresesi, 1914 yılına ait bir mahkeme kaydında İsceli-zâde Medresesi diye anılmaktadır202. Medrese 20 oda ve 4 derslikliydi. 1924’de yıkılan medresenin yeri arsa halindedir203.
Müderrisleri ve öğrenci sayıları şöyledir:204
Yıl Müderrisleri Öğr. say.
H.1317/M.1899 Müderris Mustafa
Kazım Efendi 35
H.1318/M.1900 Müderris Hacı
Mehmed Efendi 35
H.1321/M.1903 Müderris Kazım Efendi 30
1914 Tahir Efendi (beratsız) 20
1924 Muslu-zâde Osman
Efendi (son hocası) ?
(Devamı Yarın)

 

KAYNAK
194 Yazıcı, agm, s. 45.
195 Sadık Albayrak, age., II, s.297; Ali Sarıkoyuncu, Milli Mücadelede Din Adamları II, Ankara 1977, s. 80.
196 Şu anki Kadınlar Pazarı’nın olduğu yerdir.
197 Atabek, age., s. 203.
198 AŞS, nr. 669, belge no:28, 189; SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 486; Yazıcı, agm, s. 47; Albayrak, age., II, s. 297.
199 AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agm, s. 47.
200 Medli Mahallesi, 1905 yılında Kâhil adıyla anılmaktadır. ( AŞS, nr. 636, s. 201/233).
201 Salih Efendi torunlarından Avukat Orhan Şapçı’yla yaptığımız görüşmede, dedelerinin Afyonkarahisar’dan İsçehisar’a giderek imamlık yapmaları ve orada uzun süre kalmalarından dolayı İsçeli diye de anıldıklarını söylemiştir.
202 AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agt, s. 46; SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 487.
203 Atabek, age., s. 201.
204 AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agt, s. 46; SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 487; Atabek, age., s. 201.

YAZARLAR

TÜMÜ

SON HABERLER