Nöbetçi Eczaneler
(Yazının Devamı)
İnsana hizmet etmek amacıyla kurulan bütün sosyal kurumlar toplumun ihtiyaçlarına cevap verebildikleri ölçüde yaşamışlar, fonksiyonlarını yitirdikleri zaman ya yenilik getirilerek değişikliklere uğramışlar yahut yerlerini yeni kurumlara bırakmışlardır. Eğitim kurumları, Osmanlının kuruluş yıllarından XVI. yüzyıla kadar toplumun ihtiyaçlarını karşılamış, bu yüzyıl sonlarından itibaren değişen ve gelişen dünya standartlarına ayak uyduramayınca eski eğitim sistemi teşkilatlarının yanında yeni modern eğitim kurumları açılmıştır. Yakın tarihimizde eğitimde batılılaşma yahut modernleşme devri isimleriyle anılan bu eğitim reformu eğitimi modernleştirme hareketleri olarak değerlendirilmiştir45.
Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen yenilikler içerisinde eğitim alanında da büyük ve önemli gelişmeler olmuştur. Öncelikle Osmanlı dönemine ait eski eğitim sistemi bırakılarak modern eğitime geçilmiştir. Okullaşma hareketi tüm köyleri kapsayacak şekilde programlanmıştır. Harf inkılâbıyla birlikte okullarımızda yeni Latin harfli Türkçe, çocuklardan yaşlısına varıncaya kadar herkese öğretilmeğe başlanmıştır. Okuma yazma hususunda Afyon’da 1931 yılına kadar Öğretmenler Derneği’nin, Türk Ocağı Afyon Şubesi’nin; 1932’den itibaren Afyon Halkevi’nin önemli katkıları olmuştur.
Eğitim Tarihi hususunda çok değerli çalışmalar yapılmıştır. Ancak bu çalışmalar gerek Osmanlı gerek Türkiye Cumhuriyeti dönemleri, genel olarak ele alınarak incelenilmiştir. Mahalli eğitim tarihi çalışmaları ise yeni yeni yapılmaktadır. Afyonkarahisar Eğitim Tarihi üzerine de bu zamana kadar çeşitli incelemeler yapılmıştır. Ancak bunlar basit birer çalışma olmaktan öteye geçememiştir. Bu çalışmada Afyonkarahisar Eğitim Tarihi iki bölümde ele alınarak incelenilmiştir: Birinci bölümde Osmanlı dönemi eğitim kurumları verilirken okulların tarihçeleri, kurucuları, vakıfları, öğrenci ve öğretmen sayıları, bunlara verilen ücretleri, okutulan dersler vs. konular ele alınmıştır. Ayrıca eğitimin bir parçası olan kütüphaneler, Afyonkarahisar’da yazılan eserler, halk eğitimiyle meşgul olan diğer eğitim kurumları, Millî Mücadele döneminde okulların durumu üzerinde durulmuştur.
Çalışmamızın ikinci bölümünde Türkiye Cumhuriyeti eğitim faaliyetleri ele alınmıştır. Ekler bölümünde okul, öğrenci, öğretmen, başarı durumları gibi hususlar tablo halinde verilmiştir. Kısa tablolar ise metin içerisinde gösterilmiştir.
KAYNAK
45 Koçer, Türkiye’de Modern Eğitimin …, s. 1.
