Afyonkarahisar rekabetçi kent olabilir – Kocatepe Gazetesi

AKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Karakaş, Afyonkarahisar’ın mevcut şartlarda küresel kent olma ihtimali olmadığı için ya rekabetçi, ya da kopya kent sınıfında yer alacağını belirtti. Karakaş, Afyonkarahisar’ın dinamiklerinin kenti rekabetçi kent konumuna getirebilecek nitelikte olduğuna dikkat çekti

Adalet Kalkınma Partisi (AK Parti) İl Başkanlığı’nca organize edilen I. AK Parti Kent Ekonomi Forumu dün Güral Afyon Otel’de yapıldı. Toplantı açılışından sonra konuşan forumun moderatörü AKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Karakaş, yapılacak çalışmanın içeriğini ve kent ekonomilerine yaklaşımı anlattı.
TOPLUMSAL YAŞAM KENTLERDE
I. AK Parti Kent Ekonomi Forumu Moderatörü AKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Karakaş, parti genel merkezinden kendisine Gaziantep’in teklif edildiğini ancak kendisinin mesafe uzaklığı, yöreyi bilmemesi gerekçesiyle tercihini Afyonkarahisar’dan yana yaptığını söyledi. Afyonkarahisar’da 20 yıldır yaşayan bir akademisyen olarak şehre daha faydalı olabileceği düşüncesiyle AK Parti genel merkezinden böyle bir talepte bulunduğunu belirten Karakaş, forumla ilgili bir tanıtım sunumu yaptı. Kent ekonomileri ve kent merkezli düşünmekten söz eden Karakaş; “Kentler günümüzde merkezi alanda konumlanmış, toplumsal yaşamın kalbini, en dinamik merkezini oluşturan yaşam alanlarıdır. Kentsel alanlar gittikçe küreyi kuşatırken kırsal alanlar ise daralmaktadır. Bunu kendi ülkemizden biliyoruz. 1923 yılında cumhuriyet kurulduğunda kent nüfusumuz yüzde 20, kır nüfusumuz yüzde 80 iken günümüzde bu rakamlar tam tersine dönmüş durumdadır. Yüzde 80 civarında nüfusumuz kentlerde yaşamakta kent alanları artarken kırsal alanlar daralmaktadır. Dolayısıyla yeni insanlık durumu kentlerde oluşmakta. Bundan dolayıda kentler sadece ekonomik kalkınmanın ve ekonomik yaşamın merkezi değil toplumsal yaşamın bütün boyutlarını ifade eden yaşam mekanlarıdır.” dedi.
TÜRKİYE’NİN KÜRESEL KENTİ İSTANBUL
Geleceğin artık kentlerde kuralacağına dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Karakaş, kent merkezli düşünme, kent mekanı üzerinden sosyal, ekonomik, kültürel ve zihinsel dönüşümler gerçekleştiğini belirtti. Bu açıdan kent ekonomileri bağlamında bir kalkınma perspektifi geliştirmenin geleceği yakalamak anlamına geldiğini söyleyen Karakaş şöyle konuştu: “Bu açıdan Kent Ekonomileri Forumu’nun önemli olduğunu söylememiz gerekiyor. Kentlerin konumlanmasına baktığımızda yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde konumlandıklarını görüyoruz. Bu ölçekte oluşmuş kentlerimiz var. Ama sosyo-ekonomik gelişme trendleri açısından baktığımızda kentlerin esas itibariyle 3 kategoride yer aldığını söylemek mümkündür. Bunlar; küresel kentler, rekabetçi kentler ve kopya kentlerdir. Sadece ekonomik açıdan değil sosyal kültürel açıdan da bu sınıflandırma önemli. Küresel kentler ulusal politikaların dışında polikitalar belirleyebilen bu doğrultuda dinamizmini oluşturmuş kentlerdir. Bunların sayıları çok fazla değil. Dünya üzerinde 20 civarında küresel kent bulunmaktadır. Ülkemizde küresel kent olarak nitelendirebileceğimiz kent İstanbul’dur. Benzer bir kentte İzmir’dir. Ama küresel kent niteliğine sahip tek kentimiz İstanbul’dur.” diye konuştu.
YA REKABETÇİ YA
KOPYACI OLACAĞIZ
Prof. Dr. Mehmet Karakaş, rekabetçi kentleri kendi özgün dinamiklerini ortaya çıkararak bunu üretime dönüştüren ve ürettikleriyle ulusal çerçevede, uluslararası düzeyde rekabet edebilirliği yakalamış olan kentler olarak tanımladı. Kopya kentlerin ise kendi dinamiklerini ve başka dinamikleri kullanamadan özgünlükler üretemeden bir diğerini tekrarlayıp kopya eden kentler şeklinde tanımlayan Karakaş; “Biz Afyonkarahisar için ne düşünüyoruz? Mevcut şartlarda küresel kent olma ihtimalimiz olamayacağına göre ya rekabetçi ya da kopya kent sınıfında yer alacağız. Afyonkarahisar’ın dinamikleri rekabetçi kent konumuna getirebilecek niteliktedir. Bu forumda ortaya çıkaracağımız projeler bu açıdan da önemlidir. Yani Afyonkarahisarımızın rekabetçi potansiyelini nitelikte somut hayata geçirilebilir çerçevede projeler ortaya koyabilirsek bu sınıflandırmadaki yerimizi rekabetçi kent kapsamında almış olacağız.” şeklinde konuştu.
FORUMUN İKİ AMACI VAR
Kentlerin ülkelerin ekonomik lokomotifleri olarak tanımlandığından söz eden Prof. Dr. Mehmet Karakaş, bu nedenle kent merkezli kalkınma planları yapıldığını belirtti. Bu bağlamda ülkelerin ekonomik etkileşimi hızlandırmak ve desteklemek, lokomotif olma işlevlerini geliştirmek istediklerini anlatan Karakaş, politikaların bu doğrultuda üretildiğini kaydetti. Merkezi hükümetlerin kentlere doğrudan para, sermaye aktarımı yerine kentlerin farklılıklarını ortaya çıkaran proje bazlı destekler sunma eğiliminde olduğunu söyleyen Karakaş; “Bu sadece ülkemizde gerçekleşen bir eğilim değil, gelişmiş dünya bu şekilde devam ediyor. Kent Ekonomileri Forumu çalışmasının bir genel bir de özel amacı var. Genel amacına baktığımızda kentleri birer sosyo-ekonomik merkez haline dönüştürecek, kentlerin potansiyellerini belirleyecek ve harekete geçirecek, kentleri ihtisaslaşmaya teşvik edecektir. Kentin rekabet kapasitesi inşaasına yardımcı olacak kent markaları veya kimlikleri oluşturmaya zemin teşkil edecek ekonomik vizyon ve perspektifleri geliştirmektir. Yaptığımız Kent Ekonomileri Forumunun genel amacı budur.” ifadelerini kullandı.
KARAR MEKANİZMALARINA ETKİ EDECEK
Kent Ekonomileri Forumu’nun özel amacına bakıldığında kent ekonomik hamlesine imkan sağlayacak, sistematik olarak desteklenebilecek vizyon ve proje fikirleri geliştirmek olduğundan söz eden Karakaş şöyle konuştu: “Bir anlamda kentin stratejik belgesini oluşturmaktır. Sosyo ekonomik kalkınma anlamında kentin stratejik belgesini ortaya çıkarmaktır. Bu forumlar 81 ilde gerçekleştiriliyor. Bu toplantılar moderatörler tarafından rapor haline getirilecek. Bir stratejik belgeye dönüştürülüp yayınlanacaktır. Bu belgeler aynı zamanda karar alma mekanizmalarına sunularak karar alma mekanizmalarının iradelerine bir anlamda ipotek koyacak onları yönlendirecek bir çıktı olacak. Konuya bu ciddiyetle bakmakta fayda olduğunu düşünüyorum.”
EN AZ 5 PROJE ORTAYA ÇIKMALI
AKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Karakaş, vizyonel proje hakkında bilgi verdi. Vizyonel projelerin kent ekonomisinde yapısal değişiklik sağlayıp, kentin ekonomik başarısı üzerinde büyük bir etki oluşturacağını belirten Karakaş şunları söyledi: “Vizyonel projeler, kalıcı uzun vadede etki yapma özelliğine sahip olacak. Kenti diğer kentlerden farklı kılacak, bölgesel, ulusal ve uluslararası pazarlara açılmaya imkan oluşturacak, kentin kendisine özgü çevre faktörleriyle uyumlu, akılcı, desteklenebilir ve uygulamaya aktarılabilir yenilikçi fikirlerdir. Bir anlamda inovatif perspektifte kent üzerine düşünmek ve bunu somut bir fikre uygulanabilir bir düşünceye dönüştürmektir. Forum sonunda ortaya çıkması beklenilen vizyonel proje sayısı en az 5’dir. Ben Afyonkarahisar için en az 8 olması kanaatindeyim. Afyon’u 20 senedir gözetleyen bir sosyolog olarak şehirden en az 8 vizyonel projenin çıkabileceğini düşünüyorum. Afyon dinamiklerini düşündüğümüzde bunun ortaya çıkabileceği kanaatindeyim.”
ALTI SORUYA CEVAP ARANDI
Kent ekonomileri forumunun işleyişi hakkında bilgi sunan AKÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Karakaş, katılımcıların 7 ile 9’ar kişi şeklinde masalara ayrılacağını dile getirdi. Masalardaki katılımcı sayısının duruma göre değişebileceğini ifade eden Karakaş; “Asgari düzeyde 5 adet çalışma masası oluşturulmakta ama bu kentlerin ölçeğine göre değişiklik göstermektedir. Danışma kurulu olarak belirlediğimiz grupta Afyon kapasitesinin 8 masayı kaldırabileceğine kanaat getirmiştik. Davetler bu doğrultuda yapıldı. Her masada raportörler bulunacak. Üniversitemizden araştırma görevlileri çalışacaklar. Sözcüleri her masa kendisi belirleyecek. Bu sözcüler bir anlamda masaların moderatörü olacak. Her masa kendi içerisinde fikir üretecek. Sözcü belirlendikten sonra ana oturuma geçilecek. Bu aşamada sorular tartışılıp cevapları aranacak. Altı temel sorumuz var. Biri ana soru diğerleri tamamlayıcı olacak. Sorular tek tek cevaplanacak. Temel soruya yaklaşık 20 dakika ayıracağız. Tamamlayıcı soruların her birine 15’er dakike süre ayıracağız. Her soru için ortalama 3 proje fikri belirlenecek.” ifadelerini kullandı. Forum sonrası sonuç bildirgesi, moderatör tarafından yazılacak olan Afyonkarahisar’ın stratejik belgesinin açıklanacağı bildirildi. (Kocatepe)