Afyon’da en iyi sucuk nereden alınır?
Afyon’da en iyi sucuk nereden alınır? En iyi sucuk markası hangisidir? Sucuklar arasındaki fark nedir? Afyon sucuğunun iyisi nasıl anlaşılır?
Ünü ülke sınırlarını aşıp dünyaya yayılan “Afyon sucuğu”nun en iyisi hangisidir, Afyon’da sucuk nereden alınır? Afyon’da hangi marka sucuk alınır? Afyon’da en iyi sucuk nereden alınır?
İnternet sitelerinin arama motorlarında arama yapan vatandaşlar bu soruların cevaplarını arıyorlar.
Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ATSO), 2003 yılında yaptığı başvuru neticesinde 2005 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret tescili yapılan ‘Afyon sucuğu’ ile yine aynı yıllarda başvuru ve coğrafi işaret tescili alınan ‘Afyon pastırması’, Afyonkarahisar’ın en önemli gıda marka ürünlerinden birisi.
UZUN KUYRUK
Hem pastırma, hem de sucukta coğrafi işaret tescili alan Afyonkarahisar’ın sucuk ve pastırma satışı yapılan işyerlerinin önünde uzun kuyruklar oluşuyor. Bazı işyerleri sucuk ve pastırma ile ilgili tadım imkanı sunarken, bazı işyerlerinde bu imkana rastlanamıyor.
FARKI İÇERİĞİ
Afyonkarahisar hem sucuk hem de pastırma üretiminde iddialı bir il. Afyon sucuğunun diğer sucuklardan olan farkı karışımında gizli. Afyon sucuğunun içerisinde “manda” eti bulunması gerekiyor.
Afyon’da üretilen sucukların et ve baharat formülleri her marka için kendine haz özellikler taşıyor. Sucuk içerisindeki manda eti her markaya kendine göre lezzet veriyor.
HANGİ MARKALAR?
Afyonkarahisar’daki sucuk markaları içerisinde öne çıkan markalar şunlar:
Cumhuriyet,
Kocaşaban,
İtimat,
Mazlumoğlu,
İşisağ,
Zekiler,
Yüksel
AFYON’DA EN İYİ SUCUK NEREDEN ALINIR?
Meşhur Afyon sucuklarını Çevreyolu üzerindeki dinlenme tesisleri üzerindeki satış mağazalarında bulabileceğiniz gibi, asıl satış mekanları şehrin merkezindedir. Afyonkarahisar şehir merkezindeki tüm yolların kesiştiği Uzun Çarşı girişine geldiğinizde sucuk üreticilirenin kendi satış mağazalarını bulabilirsiniz. Afyonkarahisar şehir merkezinde otopark sıkıntısı olması nedeniyle aracınızı şehir girişine yakın noktalarda bulduğunuz bir yere park etmeniz faydalı olacaktır. Şehrin merkezindeki yolların kenarları ücretli otopark olarak kullanılmaktadır. Afyonkarahisar Belediyesi’nin işlettiği bu otoparklarda ücretler makuldür. Aracınızı Uzun Çarşı girişine yakın bir noktada bıraktıktan sonra bir aç sucukçuyu ziyaret edebilirsiniz.
Afyon Sucuğunu bu noktadaki satış ünitelerinden alabilirsiniz.
AFYON SUCUĞU NASIL YAPILIYOR
Buzdolaplarının olmadığı zamanlarda etleri muhafaza etmek özellikle sıcak havalarda çok zor bir işlemdi. Etlerin uzun süre muhafaza edilebilmesinin temel yöntemi onları baharat ve tuz ile pişirip hava almayacak biçimlerde saklamaktı. Dünyanın çeşitli yerlerindeki insanlar bunun için sucuk, pastırma, salam, sosis yapmak gibi çeşitli yöntemleri kullanırlardı. Türklerin ise etleri muhafaza etmek için Orta Asya’dan beri kullandığı yöntemlerden birisi olan ve “yurtdışında “soudjouk” ismiyle de bilinen sucukla ilgili ilk kayıtlara Kaşgarlı Mahmud’ a ait Divan-ı Lugat-i Türk’te rastlanmaktadır. Aynı zamanda Evliya Çelebi Seyahatname ’sinin Kayseri bölümünde Türk sucuğundan “misli et sucuğu bir tarafta yoktur” şeklinde bahsederek o dönemlerde pastırma ile birlikte sucuğun Kayseri’de üretildiği bildirmektedir. Fakat zaman içinde Afyonkarahisar’da üretilen bol yağlı ve leziz sucuklar Kayseri’de üretilen görece olarak daha kuru ve daha yoğun baharatlı sucuklara rakip olmuşlardır ve Afyon Sucukları Türkiye’de yıllardır büyük bir zevkle tüketilmektedirler. Bu yüzdendir ki sucuk denildiğinde ilk aklımıza gelen güzide illerimizden biri de şüphesiz Afyonkarahisar’dır.
“Sucuk yapımının esası pastırma yapımında olduğu gibi çiğ etin, tuz ve baharatla “pişirilişi”dir. Yapımı için en uygun dönem Ekim ve Kasım aylarıdır. Sucuk yapımı için, pastırma yapmaya elverişli olmayan küçük et parçaları kullanılır veya büyükbaş hayvan kesilerek sucuk elde edilir. Sucuk üretiminde orta yaşlı kasaplık hayvanlar kullanılmalıdır. Yaşlı ve genç hayvanların etleri verim ve lezzet açısından sucuk üretimi için uygun değildir.” Kuşbaşı büyüklüğünde doğranan etler, karabiber, kimyon, kırmızı biber, zencefil, yenibahar ve sarımsakla iyice harmanlandıktan sonra ince delikli kıyma makinesinden et hamur halini alasıya kadar geçirilir. Burada dikkat edilmesi gereken husus sucuğun yapımında kullanılan etin yağlı olmasıdır çünkü yağsız kıymayla yapılan sucuk sert olabilir. “Hazırlama sırasında et sıcaklığı (– 2) derece civarında olursa daha kaliteli sucuk elde edilir.” Hamur haline gelen karışım, önceden temizlenmiş ve kurutulmuş bağırsaklara doldurulur. Bu karışım, belirli yerlerinden boğum boğum bağlanan bağırsaklarda dinlendirildikten sonra güneşte 2-3 gün süre ile kurutulur.
Bu şekilde hazırlanan Afyon Sucuğunun en ayırt edici özelliği yağlı ve yumuşak bir yapıya sahip olması ve Kayseri Sucuğunun aksine daha az baharat kullanılmasıdır. Bu yönüyle Afyon Sucuğu, yörede yetişen büyükbaş hayvanların lezzetini doğrudan tüketicinin zevkine sunar. Daha yumuşak bir baharat tadının olması Afyon Sucuğuna genç-yaşlı herkes tarafından sevilerek tüketilebilmesi olanağını sağlar. Ayrıca yağlı kıymasından dolayı Afyon Sucukları kahvaltılarımızın olduğu kadar mangal sefalarımızın da vazgeçilmezi olmuştur.
Peki, sucuk alırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Öncelikle sucuğumuzu seçerken, sucuğun parlak renkli ve kararında gözüken bir yağ miktarına sahip olduğundan emin olmamız gerekir. Ayrıca üzerinde bakteri oluşumunun habercisi olan mozaik yapıların oluştuğu sucuklardan kaçınmalıyız. Sucuk kesildiğinde alınan kesitin kenarlarıyla ortasının aynı renkte olması ve sucukta ton farklılıklarının bulunmaması doğru koşullarda üretilmiş organik sucuğun işaretçisidir. Pişirildiğinde ise çok fazla yağ salmaması ve yağının çabuk donmaması önemlidir.
Yine de sucuğun üretildiği ortamın hijyen koşullarından hiçbir zaman tam olarak emin olunamayacağından dolayı organik sucuğun seçilmesindeki en önemli faktör, satıcının bilinirliği ve güvenilirliğidir.
Afyon Sucuğu Özellikleri
Afyon sucuğu da en sevilen sucuk çeşitleri arasında yer alır. Türklerin eskiden günümüze yaptıkları pastırma, kavurma gibi ürünlerle birlikte sucuk da sevilen bir et ürünü olmuştur. Üretim aşamasının mantığı pastırma yapımına benzer. Çiğ kullanılan etin tuz ve baharat ile pişirilmesi sonucu ortaya çıkan sucuk, dayanıklı bir et ürünüdür.
Ekim ve Kasım aylarında yapılan sucuk üretimi için uygun koşulların oluşması önemlidir. Kesim yapılacak olan büyükbaş hayvanların pastırma yapımında kullanılmayan daha küçük et parçalarından elde edilir. Orta yaşa sahip olan kasaplık büyükbaş hayvanların tercih edildiği sucuk üretiminde genç hayvanların eti uygun olmaz.
Afyon sucuğunda kullanılan malzemeler;
Yenibahar
Karabiber
Kuşbaşı et
Sarımsak
Zencefil
Kırmızıbiber
Kesilen etler öncelikle kuşbaşı haline getirilir ve baharatlarla harmanlanarak ince delikli kıyma makinelerinden birkaç defa geçirilerek inceltilir. Sucuğun yumuşak olması adına yağ kullanılır. Yağlı kıymanın olmaması sucuğun oldukça sert olmasına neden olur. Etin hazırlık aşamasında -2° olması sucuğun kalitesi adına önemlidir.
Tuz kullanımı belirli aşamalarda olmalıdır. Temizlenen ve kurutulan bağırsağın doldurma işlemine hazır olması gerekir. İstenilen yerlerinden boğum halinde bağlanabilir ve kurutma işlemine şekil alması sağlanır. Bu bağırsaklarda dinlenen et yaklaşık 2–3 gün kurutulur.
Sucuk Çeşitlerinde Kullanılan Malzemeler Aynı Mı?
Sucuk çeşitleri farklı kullanım amacına göre üretiliyor. Birçok üretici firma tarafından üretim tesislerinde tüketicilere ulaştırılan sucukların birbirinden farklı çeşitlerinde özel çeşniler kullanılır.
Kaliteli üretim alanında uygun koşullarda üretim hazırlığı yapılan, veteriner kontrolünde kesilen hayvanların etlerinin dinlendirilmesi, sucuk üretimi için ayrılması, sucuğun özel kılıflara doldurulması ve olgunlaşma süreci ortaya sucuk çeşitlerini çıkartır. En sevilen sucuk çeşitleri; kasap, parmak sucuk, çemenli ve çemensiz sucuk gibi çeşitleridir.