Afyon’a gökten uydu düşerse ne yapmalı?

28 Eylül 2011 Çarşamba 03:00:00
  Geçtiğimiz hafta ülke gündemini meşgul eden konulardan birisi de 20 yıl önce uzaya fırlatılmış ve artık işlevi bitmiş bir uydunun dünya yüzeyine çarpması idi.
NASA (Amerikan Ulusal Uzay Dairesi) ‘nın uydunun düşebileceği ülkelerden biri olarak hesapladığı Türkiye’yi uyarmasıyla birlikte gazetesiyle, televizyonuyla, internetiyle bütün yayın organları günlerce bu haberin peşine takıldı “Acaba nereye düşecek! endişesi bazı insanların kafasında soru işareti olarak takıldı, kaldı.
Uzmanların 3200’de 1 olarak tahmin ettikleri uydu parçalarından birisinin Türkiye’ye çarpma ihtimali bereket versin tutmadı. Geçtiğimiz hafta sonu Kanada’nın uzak köşesinde bir yerlere düşerek gündemden kalktı.
Anlaşılan o ki değişik ülkelerin çöplük gibi kullandıkları uzayda daha binlerce atıl uydu, vs. var ve bunların ara sıra dünyayı yoklaması muhtemel.
Aslına bakılırsa ülkemiz bu tür uydu çarpması haberlerine fazla yabancı değil. Bundan tam 32 yıl önce takvimler 1979 yılı Temmuz ayının ilk günlerini gösterirken tıpkı bugünkü gibi uydu haberleri ülkemiz basınını ve idarecilerini fazlasıyla meşgul etmiş. Öyle ki idareciler genelgeler yayınlayarak halkı ve personelini uyarmışlar.
Olayın sebebine gelince; her zamanki gibi Amerika burada da başrolde. Amerika’nın Rusların Salyut adlı uzay aracına karşılık 1973 yılında uzaya gönderdiği SKYLAB adı verilen uzay laboratuarı 1979 yılına gelindiğinde atıl hale gelir ve dünya yörüngesine girerek kısa bir süre sonra dünyaya çarpacağı NASA tarafından açıklanır. Fakat bu açıklamada nereye çarpacağı hakkında bir bilgi verilmez ve tüm ülkelerin risk altında olduğu belirtilir.
Bu vahim gelişme üzerine her ülke kendi tedbirlerini almaya çalışır. Örneğin İsviçre Hükümeti SKYLAB’ın düşeceği gün halkın evlerinin bodrumlarında saklanmasını ve dışarı çıkmamalarını ister, yine o günlerde İran’a dönmüş olan ve devrim yapan Humeyni, kendisine Skylab’ın nereye düşeceğini soran bir İtalyan gazetecisine “İnşallah Şah’ın başına düşer” diye cevap verir.
Bizim sokaktaki vatandaşın bu sorulara cevabı ise ilginçtir. Kimisi benim başıma düşmesin de nereye düşerse düşsün der, kimisi ise bunu dünyanın başına Amerika musallat etti, Beyaz Saray’a düşsün der. Kimisi de Parlamentoya düşsün, ev sahibinin başına düşsün diye cevaplar bu soruyu.
THY, uydunun düşeceği gün ve saatlerde seferlerini 6 saat boyunca durduracağını açıklar, hükümet tarafından oluşturulan kriz komitesi halka paniğe kapılmaması yolunda duyuru yapar.
Afyonkarahisar’da etkisi nasıl oldu?
Peki bunca hengame arasında Afyonkarahisar’da durum neydi? 10 Temmuz 1979 günü Afyonkarahisar Valisi olan Mehmet Saraçoğlu bir bildiri yayınlayarak Afyonkarahisar’lı hemşehrilerimizi uyarır. Bildiri ertesi gün (11 Temmuz 1979) tarihli gazetelerde aynen yer bulur, buna göre;
SKYLAB’ın ilimize düşmesi
halinde alınacak tedbirler
Dünyaya düşeceği yer ve saat bilinmeyen Uzay Labarotuvarının bugün saat 22,25 ile 07,28 arasında düşmesi beklenmektedir.
Muhtemel bir can kaybını önlemek için şu tedbirlerin alınması gerekmektedir.
1-Uzay laboratuarı ile ilgili haberler TRT ‘den her gün özellikle 11.07.1979 Çarşamba günü saat 13.00’den itibaren Perşembe’ye kadar izlenmeli.
2-Düşme olayının belirlendiği 11.07.1979 Çarşamba günü saat 20.00’den itibaren halkımızın toplu halde sinema, kahvehane, kulüp, dernek vb. Umuma açık yerlerde ve evlerde bir arada bulunmaması,
3-Radyo, TV, Belediye Hoparlörleri ve Emek İşhanı, Karayolları, Çimento Fabrikası’ndaki sirenleri devamlı dinlemesi,
4-Tehlike alarmı ve ikaz sireni duyulunca
a)Bina içinde bulunanlar kapı, pencere, tüpgaz, elektrik ve su vanalarını kapatarak binaların bodrumuna inecek ve çöküntüye en dayanıklı yere girecek,
Daire ve müesseselerde çalışanlarda aynı şekilde hareket edecektir.
b)dışarıda cadde ve sokakta bulunanlar yakınındaki sağlam duvar dibine veya çukura sığınıp üzerini örtecektir. Açıkta kimse kalmayacaktır.
c)Taşıtlarda bulunanlar;
Şehir içindeki taşıtlar yolları kapatmayacak şekilde durup yolcuları indirerek en yakın kapalı bir yere gireceklerdir.
5- SKYLAB Uzay laboratuarı parçalarının 11.07.1979 Çarşamba günü saat 22.00’den itibaren düşmeye başlayacağı tahmin edilmekte olup halkımızın mutlaka kapalı bir yerde bulunması ve yukardaki kurallara uyulması gerekmektedir.
Mehmet SARAÇAOĞLU
Afyonkarahisar Valisi
Bunca hazırlığın sonunda ne mi oldu?
SKYLAB Uzay laboratuarı 12 Temmuz 1979 gecesi Avustralya’da ıssız bir bölgeye düştü, Türk insanı ve hemşehrilerimiz de rahat bir nefes aldılar.