50 Yıldır Sönmeyen Alev: Cehennem Kapısı

Türkmenistan’ın Ahal İlinin Derveze İlçesi’nde yer alan bu doğal gaz kuyusu görenleri şaşkına çeviriyor. Görüntüsü ile adeta cehennem kapısına benzeyen bu çukur her yıl binlerce turist ağırlamakta. Yöre halkının “cehennem kapısı” olarak adlandırdığı, resmi adıyla Derveze gaz krateri, yıllardır yanmakta olan bir yapıdır ve kesin sebepleri hala net olarak bilinmemektedir. Dönemin uzmanlarının, bu bölgedeki gazın birkaç gün sonra tükeneceğini düşündükleri ve bu nedenle gazı yakarak yok etmeye çalıştıkları tahmin edilmektedir. Tarihi kayıtlar tam olarak net olmasa da 1971 yılında Sovyetler Birliği, Orta Asya’daki petrol rezervlerini araştırmak amacıyla jeologları görevlendirmiş ve bu bölgede çalışmalara başlanmıştır. Sondaj sırasında bir göçük meydana gelmiş ve zehirli olduğu düşünülen metan gazı yayılmaya başlamıştır. Gazın etkilerini azaltmak amacıyla ekip, gazın kısa sürede tükeneceğini düşünerek ateşe vermiştir ve böylece gaz yanmaya başlamıştır. Diğer bir görüş ise bu göçüğün 1960’larda oluştuğu ve gazın o zaman yakıldığı yönündedir. Türkmenistan, dünya gaz rezervlerinin yüzde 6’sına sahiptir ve bu nedenle gazın neden bu kadar uzun süredir yanmaya devam ettiği daha anlaşılır hale gelmektedir. 2010 yılında Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhammedov, bu gaz kraterinin kapatılmasını istemiş, ancak bugüne kadar bu konuda başarılı olunamamıştır. 2013 yılında National Geographic’in Kanadalı kaşifi George Kourounis, bu çukura giren ilk insan olmuştur. Deneyimini anlatırken, Kourounis çukuru “ateş kolezyumu” olarak tanımlamış ve binlerce küçük ateş topu gördüğünü, bir jet motoru sesi gibi yüksek bir gürültünün olduğunu belirtmiştir. Kraterde duman bulunmadığını, görüşü engelleyen hiçbir madde olmadığını ve görüşün net olduğunu ifade etmiştir.