2600 Yıllık Şifre Çözüldü
Afyonkarahisar'ın Aslankaya Anıtı'nda bulunan, yaklaşık 2 bin 600 yıl öncesine ait yazıt nihayet çözüldü. Aslan ve sfenks figürleriyle süslenmiş olan bu antik yazıt, Frigler'in önemli bir tanrıçası olan Materan'ı işaret ediyor. 'Tanrıların Annesi' olarak tanınan Materan'ın adı, yapılan titiz çalışmalar sonucunda doğrulandı.
Pensilvanya Eyalet Üniversitesi’nden Antik Yunan tarihi ve arkeolojisi profesörü Mark Munn, yazıtı çözmek için uzun süreli araştırmalar yaptı. Munn, yazıtın önceki fotoğraflarını detaylı bir şekilde inceledi ve uygun ışık koşullarında yeniden fotoğraflar çekerek yazıtı deşifre etti. Munn’a göre, yazıtın oyulduğu dönemde Lidya Krallığı, Materan’a büyük saygı gösteren bir bölgeyi yönetiyordu.
Munn, yaptığı açıklamada, yazıtın MÖ 6. yüzyılın ortalarına tarihlenen bir dönemi işaret ettiğini belirtti. Yazıtın bu dönemde oldukça hasar görmüş olmasına rağmen, Materan’ın adı ve tanrıçanın tasviri yazıtın önemli bir parçası olarak ortaya çıktı.
Munn, “Yunanlar Materan’ı ‘Tanrıların Annesi’ olarak tanıyordu, Romalılar ise ona ‘Magna Mater’ yani ‘Büyük Anne’ diyorlardı. Bu yazıtın bulunması, bölgedeki kültürel etkileşimlerin ve eski dini inançların izlerini sürmemize olanak tanıyor,” dedi.
Fransa’daki Yüksek Araştırmalar Pratik Okulu’nda görev yapan Rostyslav Oreshko ise Munn’un bulgularının önceki teorileri doğruladığını belirtti. Oreshko, yazıtla ilgili tartışmaların 19. yüzyıldan beri devam ettiğini, ancak şimdi çözümün çok daha net olduğunu söyledi.
Aslankaya Anıtı üzerindeki yazıt, Frigler’in dinî anlayışlarını ve bölgedeki antik kültürlerin etkileşimini gözler önüne sererken, Afyonkarahisar’ın tarihî önemini bir kez daha vurguluyor.
